مراتب نفس و شخصیتهای پیش از ظهور
قران كريم كه هميشه با سنبلها و نشانه ها و نمادها و آيات با بشر سخن گفته است در موضوع خاص غيبت و ظهور حضرت مهدی (عج) نيز از همين شيوه استفاده نموده و با اشاره به مراتب هفتگانه نفس ، سعی در خارج نمودن انسانها از غيبت و ورود به عصر ظهور دارد چه بسيار لحظاتی كه انسان خود را همانند شخصيت سفيانی می يابد و آن لحظه ای است كه غرق در ماديات و لذات و هوسهای شيطانی است و چه مواقعی كه انسان در اثر عنايتهای حضرت حق و حجت راستين او خود را از پرچمداران عدالتخواهی و خدا محوری می شمارد
با توجه به آيات و روايات فراوانی كه در مورد مراتب نفسانی انسان مشتمل بر مرتبه امّاره (نفس سركش)، لوّامه (نفس ملامتگر)، ملهمه (نفس الهام پذير)، مطمئنّه (نفس آرام و تسليم شده) ، راضيه (نفس خشنود)، مرضيه (نفس خشنود كننده) و نهايتا" نفس قدسی كه نفس متزكّی و صافی و پاك ميباشد و ماوراء همه نفوس است وجود دارد ، ميتوان گفت هر انسانی بالقوه امكان قرار گرفتن در هر يك از مراتب نفسانی خود را به اختيار خواهد داشت
در اين ميان گاه بر اثر نافرمانی و زير پا گذاشتن دستورات الهی آنقدر نفس اماره بر انسان غالب ميشود كه تا پائين ترين درجات وی را به سقوط ميكشاند و گاه در اثر خودسازی و طی طريق الهی و عمل بدون چون و چرا به فرامين و دستورات حضرت حق شامل آيات پايانی سوره مباركه فجر شده و دعوت به جنت الهی ميشود
از سوی ديگر در ميان احاديث و روايات فراوانی كه در باب ظهور حضرت ولی عصر (عج) از سوی ائمه معصومين عليهم السلام ذكر شده است بسيار نام افرادی همچون دجال ، سفيانی ، شيصبانی ، قمی ، خراسانی ، حسنی و يمانی را مشاهده ميكنيم كه هركدام از اين افراد با مشخصات و محل خروج در كتب معتبر اسلامی ذكر شده اند
با وجود اهميت بحث غيبت و ظهور حضرت مهدی (عج) به عنوان آخرين خليفه الهی بر روی زمين به عنوان بخشی از تاريخ بشريت كه اتفاقا پر فراز و نشيب ترين قسمت تاريخ هم بوده است ، چرا در اين كتاب آسمانی هيچ اشاره مستقيمی به حوادث و شخصيتها و فتنه های دوران پيش از ظهور نشده است
بايد گفت قران كريم كه هميشه با سنبلها و نشانه ها و نمادها و آيات با بشر سخن گفته است و در اين موضوع خاص نيز از همين شيوه استفاده نموده است در قرآن كريم خداوند به "نفس اماّره" كه همان "نفس سركش" می باشد و به بديها امر می كند اشاره ميفرمايند كه تزكيه نفس نيز كه عرفان هم بر آن تاكيد دارد از همين مرتبه آغاز می شود.وَمَا أُبَرِّىءُ نَفْسِی إِنَّ النَّفْسَ لأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِإِلاَّ مَا رَحِمَ رَبِّیَ إِنَّ رَبِّی غَفُورٌ رَّحِيمٌ "من هرگز خود را تبرئه نمی كنم، كه نفس سركش به بديها امر می كند، مگرآنچه را پروردگارم رحم كند. همانا پروردگارم آمرزنده و مهربان است."
قرآن كريم همچنين به " نفس لوّامه" و به عبارت ديگر "نفس ملامتگر" اشاره می فرمايد. نفس لوّامه همانند وجدان آگاه، ناظر اعمال و كردار شخص و ملامتگر بديهای او می باشد. وَلَا أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَةِ "سوگند ياد نمی كنم به نفس لوّامه (وجدان بيدار و ملامتگر)"
سرانجام در اثر تزكيه، "نفس مطمئنّه" حاصل می شود كه او در اطمينان و يقين و صلح و آرامش است.
یَا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ "تو ای روح آرام يافته" و در اينجا است كه نفس در مرتبه تسليم به شناخت حقيقت نائل گرديده و يگانگی وجود را تجربه می نمايد. ارْجِعِی إِلَى رَبِّكِ رَاضِیَةً مَّرْضِیَّةً ُ " برگرد به سوی پروردگار خود در حاليكه هم تو از او خشنودی و هم او از تو خشنود است" فَادْخُلِی فِی عِبَادِی "در ميان بندگان من درآی" وَادْخُلِی جَنَّتِی "و در بهشت من داخل شو "
كليه پيامبران و ائمه معصومين عليهم السلام ما را دعوت به جهاد با نفس و كوشش در تزكيه و عروج آن می نمايند. خودشناسی و كشف يگانكی وجود مستلزم چنين جهادی می باشد. مادامی كه انسان قادر به غلبه بر نفس خويش نباشد از اعتدال و هماهنگی بدور بوده و قابليتهای درونی او پرورش نخواهد يافت.
بنابراين جهاد در اصل، مبارزه مقدّسی است كه هر مؤمنی آن را در درون خود جهت تزكيه نفس، عروج روحانی و نهايتاً حصول آرامش و تسليم و يگانگی بر پا می دارد از آنجا كه مبحث خود شناسی و خدا شناسی يكی از مباحث مهم و سرنوشت ساز در ميان دانشمندان علوم اسلامی بوده است و همچنين تشابه موجود ميان مراتب نفسانی انسان از لحاظ ساختاری وبه نوعی بروز و جلوه هركدام از اين مراتب در شخصيتهای مختلف دوران پيش از ظهور همچون اشخاصی كه از آنها نام برده شد و عدم اشاره مستقيم به دوران حساس پيش از ظهور در قرآن كريم كه كتاب انسان سازی و جامعه سازی برای بشر است ميتوان به اين مطلب اشاره نمود كه هر انسان ميتواند مرتبه ای از غيبت و ظهور را در خود دنبال نمايد و در برحه های مختلفی از زندگی خود را در قالب يكی از شخصيتهای دوران پيش از ظهور بيابد
و مطمئنا رسيدن به مراحل بالای از مراتب نفسانی كه مقدمه ای برای ورود به مراحل روحانی و خروج از دوران غيبت و ورود به دوران ظهور است ميتواند هر فرد را برای شركت و حضور در قيام منجی عالم بشريت ياری نمايد
چه بسيار لحظاتی كه انسان خود را همانند شخصيت سفيانی می يابد و آن لحظه ای است كه غرق در ماديات و لذات و هوسهای شيطانی است و چه مواقعی كه انسان در اثر عنايتهای حضرت حق و حجت راستين او خود را از پرچمداران عدالتخواهی و خدا محوری می شمارد
صحبت و انشاء در مورد اين بحث مهم ، مطمئنا از عهده انسان كم سواد و كم بهره ای همچون اين حقير برنخواهد آمد به همين دليل تحقيق و واكاوی بيشتر در اين زمينه را به عهده دانشمندان و فقهای علوم اسلامی ميگذارم تا با بررسی دقيقتر و تيزبينانه تر در معانی و عمق آيات ، ضمن هدايت جامعه جوان و منتظر كشور عزيز ايران برای آماده ساختن جسم و روح خود برای خدمت به آن ولی غايب از نظر ، مسائل مرتبط با ظهورحضرت ولی عصر (عج) و شخصيتهای پيش از ظهور را برای جامعه جوان ، بهتر و بيشتر تبيين و تشريح نمايند
والسلام
حميد رابعی
کلمات کليدي : مراتب نفس و شخصیتهای پیش از ظهور
http://etrat.alm.ir/article93.html
بگذار سر به سینه من تاکه بشنوی آهنگ اشتیاق دلی دردمند را شاید که بیش از این نپسندی به کار عشق آزار این رمیده ی سر در کمند را بگذار سر به سینه ام تا بگویمت اندوه چیست عشق کدامست غم کجاست بگذار تا بگویمت این مرغ خسته جان عمری است در هوای تو از آشیان جداست بگذار تا ببوسمت ای نوشخند صبح بگذار تا بنوشمت ای چشمه شراب بیمار خنده های تو ام بیشتر بخند بیشتر بخند خورشید آرزوی منی گرمتر بتاب گرمتر بتاب
